کلمه “برند” در طول زندگی بارها و بارها به گوش می رسد و در برخی موارد به ما توصیه می شود که از یک برند خاص خرید کنیم، زیرا دارای کیفیت بالایی است. اما تفاوت برند و علامت تجاری چیست؟ این دو اصطلاح یکسان هستند یا هر یک دارای معنا و مفهوم مجزایی هستند؟
در قوانین حقوقی ایران، مفهوم برند به عنوان یک اصطلاح متداول بین افراد و بازاریان تلقی میشود. در قانون حاکم بر ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی، و علائم تجاری، ماده 30 به “ثبت علائم تجاری” اختصاص دارد. در این قانون، برند به عنوان یک واژه خاص تعریف نمیشود، اما نام تجاری و علامت تجاری توسط قانون مورد اشاره قرار گرفته است. این تفاوت حقوقی مهم برای درک بهتر وضعیت حقوقی و تجاری در ایران اساسی است که در ادامه بررسی صفر تا صد تفاوت برند و نام تجاری، علامت تجاری و… می پردازیم تا به راحتی بتوانید این مفاهیم را از یکدیگر تفکیک کنید.
تعریف علامت تجاری
هر نمادی، از جمله حروف، اعداد، واژهها، تصاویر، طرحها، نقوش یا ترکیبی از همه این گزینهها، به عنوان یک علامت تجاری در نظر گرفته میشود. این نمادها به منظور تمایز دادن محصولات و خدمات یک شخص یا شرکت از محصولات و خدمات رقبایش طراحی و به کار گرفته میشوند. از این رو، اهمیت فراوانی در ادامه فعالیتها دارند و به عنوان یک جزء بسیار حیاتی در هویت یک شرکت محسوب میشوند. بهطور سادهتر، میتوان گفت علامت تجاری نمایانگر ویژگیها و مشخصات یک شرکت است.
علامت تجاری به عنوان یک نماد، در واقع چهره و هویت شرکت را بهصورت گرافیکی بازتاب میدهد و در اصطلاح، لوگو نیز همان علامت تجاری محسوب میشود. لوگو به عنوان نمادی قابل تشخیص، ابزاری ارزشمند برای ایجاد شناخت سریع در نظر مشتریان است و بهطور گسترده در ساختار برندسازی بهکار گرفته میشود.
تعریف نام تجاری
نام تجاری، عنصری است نه تنها در دامنه شرکتهای تجاری، بلکه در بسیاری از زمینهها مانند موسیقی، هنر، و غیره نیز جایگاه بخصوصی یافته است. این عنصر مهم، نقشی بیپایان در ایجاد هویت و شناخت برند دارد.
یک نام تجاری چیزی بیش از اسمی است که برای یک محصول یا خدمت انتخاب می شود و قرار میگیرد؛ بلکه این اسم نمایانگر هویت و شخصیت فرد یا شرکت است. به عبارت دیگر، نام تجاری یک نماد است که ابعاد گوناگونی از هویت فرد یا شرکت را به خود اختصاص میدهد.
برای مثال، ثبت نام تجاری “ریکا” توسط شرکت صنعتی و بهداشتی داروگر، نمونهای است از دقت و اهمیتی که به انتخاب نام تجاری اختصاص داده شده است. این نام تجاری نه تنها به کالا هویت میبخشد، بلکه از گذشته تا کنون در ذهن مشتریان همیشه با یک تجربه ممتاز از محصولات این شرکت همراه میشود.
مدیران شرکتها از اهمیت استراتژیک نام تجاری آگاهی دارند و میدانند که یک نام تجاری قوی، ارتباط ناگزیر مشتری با برند را تقویت میکند. به عنوان مثال، نامهای تجاری معروف نظیر “دلستر” یا “پپسی” نه تنها نماد محصولات، بلکه نماد تجربه و اعتماد مشتریان به این برندها محسوب میشوند.
در نهایت، نام تجاری به عنوان یک آثار هنری در جهان تجارت و بازاریابی، بر لحظهها و یادآوریهای فراموشنشدنی برند اثر میگذارد. این نوع هویتبخشی، تبدیل به یک ارزش بیقیاس برای هر شرکت و مؤسسه میشود.
تعریف برند تجاری
هر گونه کسب و کار، از ترکیب مجموعهای از فعالیتها، نه تنها یک جسم اقتصادی، بلکه یک هویت منحصر به فرد نیز خلق میشود. از این رو، برند تنها یک اسم ساده نیست؛ بلکه به عنوان یک ارزش غنی و با معنا، اغلب با مفهومی بسیار گستردهتر از یک علامت تجاری شناخته میشود. علامت تجاری فقط یک نماد یا نشانه از شرکت یا محصول است، در حالی که برند، به ماندگاری نام و هویت در ذهن و روح مشتریان پرداخته و از لحاظ ادراکی میان آنها ارتباط برقرار میکند. در واقع، برند همچون یک شخصیت برای کسب و کار عمل میکند، که در جامعه مشتریان بهعنوان یک شناخت قوی و تاثیرگذار بروز مییابد.
یکی از اصول حیاتی در دنیای کسب و کار، ایجاد حس اعتماد در میان مشتریان است. در این راستا، برند سازی نقش بسیار حیاتی دارد زیرا میتواند حس اعتماد و رضایت را در دل مشتریان بیافریند. هویت برند شامل ویژگیها و ارزشهای منحصر به فرد است که از حدود یک شرکت یا نام کالا بیشتر میرود. با افزایش اعتبار نام تجاری از طریق یک برند موثر، شناخت محصولات و خدمات شما در جامعه بهطور چشمگیری افزایش مییابد، که در نتیجه، میزان فروش نیز بهبود مییابد. اگر موفق به بهینهسازی مدیریت برند خود شوید، بسیاری از ارزشها و نفوذهای ارزشمندی را بدست میآورید.
تفاوت برند و علامت تجاری
تفاوت بین برند و علامت تجاری را میتوان با یک مثال شفاف تر توضیح داد. همچون تفاوت میان یک فرد مشهور و یک چهره جهانی در برابر یک فرد عادی در جامعه، یا تفاوت بین یک کودک تازه به دنیا آمده و یک انسان بالغ.
نام تجاری به تنهایی یک مولفه محدود و تشکیل شده از یک نام، تصویر، یا طرح شرکت یا شخص را ثبت میکند. اما وقتی این نام یا تصویر به مراحل پیشرفتهتر برندسازی میرود، نقش و اهمیت وعدهها و تداعی آن در ذهن مصرفکننده به یک شکل کاملتر تبدیل میشود. این مراحل تبدیل، نام تجاری را به دامنه برند شدن و برند بودن وارد میکند.
به عنوان مثال، وقتی یک فرد به دلیل سختکوشی و خلاقیتی که دارد شناخته میشود، یک سری ویژگیها به او نسبت داده میشود. این فرد بهخاطر داشتن خصوصیات مثبتی، افراد با نام او، تصویر خوب او را در ذهن خود ایجاد میکنند. اما وقتی با نام یک فرد معمولی روبرو میشویم، هیچ تصویر و مفهوم خاصی در ذهن ما ایجاد نمیشود. در واقع، فرآیند رسیدن به یک نام تجاری و تبدیل آن به یک برند، مراحلی مشابه با مسیر رسیدن یک فرد مشهور به شهرت را دارد که حتی یک فرد عادی نیز میتواند آن را طی کند.
به طور خلاصه، نام تجاری به تنهایی نقطه آغازی است، در حالیکه واژه برند مفاهیم وسیعتری را در زمینه مارکتینگ و برندسازی شامل می شود.
تفاوت برند و نام تجاری
پس از بررسی تعریف برند و همچنین نام تجاری در ادامه به بررسی تفاوت های برند و نام تجاری می پردازیم که می توانید این دو مفهوم را از یکدیگر متمایز کنید:
تفاوت در مرجع ثبت
ثبت نام تجاری یک مرحله اساسی برای هر کسب و کار است که نه تنها امتیاز قانونی به شرکت میبخشد بلکه فرآیندی ضروری به منظور حفظ و بهرهمندی از نام تجاری است. این فرآیند اساساً از طریق سامانه آنلاین اداره ثبت شرکتها انجام میشود.
اما تفاوت اساسی در مراجعه برای ثبت نام تجاری و علامت تجاری وجود دارد. زمانی که کسب و کاری تصمیم به ثبت نام تجاری میگیرد، این موضوع به اداره ثبت شرکتها مربوط میشود. این مرحله امکان خواهد داد که کسب و کار به نام تجاری خود امتیاز حقوقی دست یابد و از آن بهرهمند شود.
با ثبت علامت تجاری، مرجع مربوط به ثبت حقوق مالکیت معنوی و علامتهای تجاری ویژه است. به عبارت دیگر، شما باید به مرکز معینی که مسئول ثبت و حفاظت از حقوق مالکیت معنوی است، مراجعه کنید تا علامت تجاری خود را ثبت کنید و حقوق مرتبط با آن را به دست آورید.
در نهایت، ترکیب این دو مرحله، یعنی ثبت نام تجاری و ثبت علامت تجاری، به کسب و کار این امکان را میدهد که هم نام تجاری خود را حفظ کند و هم از حقوق مالکیت معنوی و تجاری خود بهرهمند شود.
تفاوت از جهت مدت زمان اعتبار
طبق مفاد بند “د” ماده ۴۰ قانون ثبت اختراعات، مدت اعتبار یک برند که ثبت شده است، ۱۰ سال میباشد. با این حال، این مدت قابلیت تمدید دارد و میتواند به نحوی نامحدود ادامه یابد. به این معنا که پس از گذشت۱۰ سال از زمان ثبت، شما قادر به تمدید مدت اعتبار برند خود هستید، البته با پرداخت هزینه های مربوط به تمدید، در نهایت این اقدام به شما این امکان را میدهد تا به مدت نامحدود از حقوق مرتبط با برند خود بهرهمند شوید.
البته این موضوع در صورتی معتبر و قابل استفاده است که نام تجاری شما با انقضا یا محدودیت خاصی مواجه نشده باشد و به نوعی به صورت نامحدود قابل استفاده باشد.
تفاوت از نظر امکان تعدد در انتخاب
در اصل، هر شرکت میتواند یک نام تجاری اصلی داشته باشد که به عنوان یک شناسه برجسته و شناخته شده برای خود عمل کند. این نام تجاری اصلی معمولاً به عنوان علامت تجاری اصلی شناخته میشود و نقش بسیار مهمی در ساخت و تداول هویت و شناخت یک کسبوکار بازی میکند.
به عنوان یک امکان تکمیلی، شرکتها میتوانند بیش از یک علامت تجاری را طراحی و ثبت کنند. این علامتهای تجاری فرعی معمولاً برای گروه خاصی از محصولات یا خدمات که شرکت ارائه میدهد، استفاده میشوند.
این تعداد بیشتر از یک علامت تجاری، به کسبوکار این امکان را میدهد تا به شکل دقیقتری به مخاطبان خود نزدیک شود و محصولات یا خدمات مختلف را با استفاده از علامتهای تجاری متفاوت معرفی کند و به شناسایی و تداول مؤثرتر در بازار کمک میکند و همچنین به شرکت اجازه میدهد تا هر جنبه از فعالیت خود را با تمایز و ویژگیهای منحصر به فرد نشان دهد.
کلام آخر
در این طملب تلاش شد تا صفر تا صد تفاوت برند و علامت تجاری بررسی شود و در صورتی که پیش از این مطلب، این دو مفهوم را یکسان در نظر می گرفتید در حال حاضر متوجه شدیم که هریک از آن ها دارای معنا و مفهوم مجزایی بوده و به گونه ای در رشد و ارتقا کسب و کار شما کمک کننده و گاهی حتی ضروری نیز به شمار می آیند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید!