وقتی یک شخص حقیقی یا حقوقی که دارای کسب و کار است میخواهد خدمت یا محصولی را تولید کند باید مراحل مختلفی را انجام دهد تا به محصول یا خدمت مورد نظر خود دست پیدا کند و شرکت دانا ثبت میتوانند در تمامی این مراحل همراه باتجربهای باشد.
به طور مثال یک کیف چرم را در نظر بگیرید برای تولید کیف چرم ابتدا به پارچه چرم نیاز داریم که توسط تولید کننده چرم تولید شده سپس به یراق آلات و وسایل مورد نیاز کیف چرم احتیاج است مثل قفل، بند و غیره.
صاحب کارگاه یا کارخانهای که کیف چرم را درست کرده و به مغازه داری که کیف چرم را میفروشد تحویل میدهد و مغازهدار نیز به خریدار می فروشد قیمت کیف چرم تولید شده از لحظهای پارچه چرم بوده تا تبدیل به کیف دستی شده هزینههایی را داشته است و هر مرحله نسبت به مرحله قبل افزایش قیمت داشته است.
این افزایش قیمت یا ارزش اضافی روی کیف چرم را که در مراحل مختلف با هم بررسی کردیم به زبان ساده ارزش افزوده میگویند. که در اصطلاح لغوی یعنی افزایش یک محصول از ابتدای تولید تا مرحله تکمیل. در این مقاله به بررسی عناوینی از قبیل :
انواع مالیات
مزایا و معایب مالیات بر ارزش افزوده
روش ثبت نام آن
مشمولیت قانون ارزش افزوده
فراخوان های سازمان امور مالیاتی
زمان و روش پرداخت مالیات بر ارزش افزوده
کالاهای معاف از مالیات
جریمه مالیات برای قانون ارزش افزوده
مدارک لازم
خواهیم پرداخت. شما میتوانید در صورت نیاز به مشاوره با کارشناسان دانا ثبت تماس بگیرید.
مدت زمان مطالعه: 20 دقیقه
انواع مالیات
مالیات به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم تقسیم میشود که ارزش افزوده از نوع مالیات غیر مستقیم و مربوط به مصرف است. به زبان ساده مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی است که خریدار محصول یا خدمت هنگام خرید کالا و خدمات به فروشنده میپردازد و فروشنده نیز باید در دورههای زمانی مشخص آن را به دولت و سازمان امور مالیاتی پرداخت نماید. در واقع، این مالیات اختلاف بین ارزش کالاها و خدمات فروخته شده با ارزش و کالا و خدمات خریداری شده است.
این نوع مالیات چند سالی است که به لیست مالیات های دریافتی که دولت تعیین کرده اضافه شده است مالیاتی است که به همه کالاها و خدمات تعلق می گیرد مگر کالاها یا خدماتی که معاف از مالیات باشند.
مالیات بر ارزش افزوده در ایران بر پایه مصرف است یعنی محصولات مصرفی و به عرضه کالا و خدمات وضع میشود قانون این نوع مالیات در اردیبهشت ماه سال ۸۷ تصویب شده است. و از 1/7/1387 برنامه ریزی شده است. دولت برای اینکه از تولید کننده حمایت کند و به جای اینکه فقط از تولیدکننده مالیات بگیرد می خواهد از مصرفکننده نیز مالیات بگیرد، قانون مالیات بر ارزش افزوده را وضع کرده اما اینکه این نوع مالیات چه مزایا و چه معایبی دارد با هم بررسی میکنیم.
مزایای مالیات بر ارزش افزوده:
جلوگیری از فرار مالیاتی یعنی یکسری از مشاغل را نمیدانستند که بگویند مالیات بدهند یا ندهند و این موضوع باعث شده بود تا بعضی مشاغل مالیات ندهند و موضوع اصلی عدم دریافت مالیات از بعضی مشاغل که قابل شناسایی نبودند به ضرر دولت بوده است.
یکی دیگر از مزایای مالیات بر ارزش افزوده کاهش وابستگی دولت به اقتصاد نفت بوده است با توجه به برنامه ریزی برای مالیات از مصرف کننده و تولید کننده که باعث افزایش درآمد دولت خواهد شد، از طرفی دیگر این موضوع باعث کاهش وابستگی دولت به اقتصاد نفت می شود.
معایب مالیات بر ارزش افزوده:
با اینکه هدف دولت حمایت از تولید کننده است اما اگر در نحوه پرداخت ارزش افزوده دقت کافی نشود و کنترلهای لازم صورت نگیرد باعث ایجاد تورم شده چون قیمت تمام شده فروش محصول یا خدمت در تک تک مراحل تولید افزایش پیدا میکند یعنی هزینه های اضافی برای صاحبان مشاغل و کسب و کار ایجاد می کند و این افزایش هزینه باعث میشه که صاحبان مشاغل وکسب و کار به دلیل عدم درآمد کافی و سود دهی، کسب و کار های خود را تعطیل کنند.
چند نوع ارزش افزوده داریم:
- مالیات بر ارزش افزوده از نوع مصرفی
- مالیات بر ارزش افزوده از نوع درآمدی
- مالیات بر ارزش مصرفی از نوع تولیدی
نرخ این نوع مالیات به دو قسمت تقسیم می شود؛
مالیات بر ارزش افزوده و عوارض آن
در ابتدای قانون مالیات بر ارزش افزوده تصویب شد نرخ این نوع مالیات سه درصد باشد. در سال ۹۰ به نرخ ۵ درصد و در سال ۹۲ به نرخ ۶ درصد و در سال ۹۳ به نرخ ۸ درصد و به تدریج افزایش یافت تا سال ۹۴ که به 9درصد افزایش یافت و ثابت ماند، این ۹ درصد به دو بخش تقسیم میشود. سه درصد عوارض بر ارزش افزوده و ۶ درصد مالیات بر ارزش افزوده میباشد.
روش ثبت نام :
مودی کیست؟
هر فردی که به ارائه کالا و خدمات میپردازد مودی نامیده میشود و مشمول این قانون میباشد.
اشخاص حقیقی یا حقوقی که در سازمان امور مالیاتی ثبت نام داشته اند و کد اقتصادی خود را دریافت کردهاند با مراجعه به سایت با در دست داشتن نام کاربری و رمز عبور سازمان امور مالیاتی وارد سامانه ارزش افزوده میشوند.
یک سری اطلاعات شما از سازمان امور مالیاتی به صورت خودکارواردسایت www.evat.ir ارزش افزوده شده است. اما کافی نبوده و نیاز به تکمیل ثبت نام خود دارید. پس با وارد کردن نام کاربری و رمز عبور وارد سامانه ثبت نام میشود. اطلاعات خود را تکمیل کرده، اطلاعاتی مانند اعضای هیئت مدیره، استفاده از سیستم حسابداری، داشتن کارت بازرگانی، وارد کردن حساب مختص شخص حقوقی و گزینه مشمولیت قانون ارزش افزوده میباشد.
مشمولیت قانون ارزش افزوده:
اینکه بدانیم شامل کدام یک از فراخوان های مالیاتی میشویم را با مطالعه فراخوانهای سازمان امور مالیاتی پیدا میکنیم. سازمان امور مالیاتی در خصوص مالیات بر ارزش افزوده در ۷ فراخوان، مشمولان را تعیین کرده است.
فراخوانهای سازمان امور مالیاتی
۱. درسال ۱۳۸۷ مرحله اول فراخوان ارزش افزوده اعلام شد:
کلیه واردکنندگان وصادر کنندگان و همچنین فعالان اقتصادی با مجموع فروش یک میلیارد و دویست پنجاه میلیون ریال یا بیشتر،مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده شدند.
۲. در مرحله دوم که از اول مهرماه ۱۳۸۸ به اجرا گذاشته شدکارخانه ها و واحدهای تولیدی دارای جواز تاسیس و پروانه بهره برداری، بهره برداران معادن،ارائه دهندگان خدمات حسابرسی ودفترداری،حسابداران رسمی،خدمات مدیریتی ومشاورهای، خدمات انفورماتیک، هتلها ومتلهای سه ستاره و بالاتر، بنکداران و عمده فروشان، نمایندگان موسسات تجاری وصنعتی، موسسات حملونقل، موسسات مهندسی، تبلیغاتی وبازاریابی فراخوان شدند.
۳. در مرحله سوم که از اول فروردین ۱۳۸۹ به اجرا گذاشته شد، شناسایی مشمولان مالیات بر ارزش افزوده گسترش یافت و کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که براساس شرایط مراحل اول و دوم ثبت نام، مشمول اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده نشده بودند و در صورتی که در سال ۱۳۸۷ یا ۱۳۸۸ مجموع فروش کالاها وارائه خدمات ( غیرمعاف یا معاف و غیرمعاف ) آنها سه میلیارد ریال وبالاتر بود، مشمول این مرحله شدند.
۴. مرحله چهارم از تاریخ ۱/ ۷/ ۸۹ اجرا شد و در این مرحله کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که بر اساس شرایط مراحل اول، دوم و سوم ثبت نام،مشمول اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده نشده بودند، در صورتی که شاغل به فعالیتهای موضوع بند «ب» ماده ۹۶ قانون مالیاتهای مستقیم(صاحبانکارگاههای صنعتی، فروشندگان طلا وجواهرو سایر فلزات تزیینی، فروشندگانآهن آلات و سایر فلزات، صاحبان تالارهای پذیرایی ورستوران ها، صاحبانمتل و هتلهای یک و دوستاره و هتل آپارتمان، صاحبان نمایشگاه های وفروشگاههای خودرو ومعاملات املاک، تعمیرگاههای مجازخودرو،چاپخانهداران، صاحبان دفاتر اسناد رسمی، مراکز ارتباط رایانهای،دفاتر خدماتی، دولت الکترونیک، خدمات الکترونیک شهر و صاحبان سینماها،تماشاخانه ها ومکان های ورزشی وتفریحی) بودند با هر میزان فروش یا درآمد مشمول مرحله چهارم ثبت نام شدند.
۵. درمرحله پنجم که از تاریخ ۱/ ۷/ ۹۰ اجرا شد کلیه اشخاص حقوقی که در مراحل قبلی مشمول نبودند و مجموع فروش کالاها و ارائه خدمات (غیرمعاف یا معاف و غیرمعاف) آنها در هر یک از سالهای ۸۷ ، ۸۸ و۸۹ یک میلیارد ریال وبیشتر بود وکلیه اشخاص حقوقی که قبل یا بعد ازسال ۱۳۹۰ ایجاد، تأسیس و به ثبت رسیده یا میرسند(در شرف تاسیس) و شامل شرایط ذکر شده نشده بودند، در صورتی که مجموع فروش کالا و ارائه خدمات (غیر معاف یامعاف و غیر معاف) آنها در سال ۱۳۹۹ یا سالهای بعد، یک میلیارد ریال وبیشتر بود، از اولین دوره مالیاتی بعد از رسیدن به آستانه مذکور،مشمول مرحله پنجم ثبت نام و اجرای قانون شدند.
۶. مرحله ششم ارزش افزوده از ابتدای سال ۱۳۹۴ اجرا شد. که در این مرحله اشخاص حقوقی و همچنین حقیقی (صرف نظر از مبلغ فروش سالانه)موضوع ماده « ۹۵ » قانون مالیاتهای مستقیم که به فعالیتهای چلوکبابیها، سالن های غذاخوری، سفره خانه های سنتی و اغذیه فروشیهای زنجیره ای با مالکیت واحد و یا نام و نشان و عنوان تجاری واحدفارغ از مساحت محل کسب و کار و نوع مجوز مشمول مالیات بر ارزش افزوده شدند.
۷. از ابتدای مهرماه ۱۳۹۵ مرحله هفتم مالیات بر ارزش افزوده اعلام شد. بر این اساس کلیه اشخاص حقوقی فعال با هر حجم از فروش ویا درآمد از محل عرضه کالا و ارائه خدمات مشمول که به موجب فراخوانهای قبلی تاکنون برای اجرای قانون فراخوان نشدهاند، در این مرحله مکلف به ثبت نام در سازمان مالیات بر ارزش افزوده و اجرای این قانون ازابتدای مهرماه سال جاری می باشند
همچنین اشخاص حقوقی که بعد از تاریخ اجرای فراخوان نیز ایجاد،تأسیس و به ثبت میرسند و یا شروع به انجام فعالیت میکنند، در صورت فعالیت با هر حجم از فروش و یا درآمد حاصل از کالا و خدمت، از اولین دوره مالیاتی بعد از شروع فعالیت مشمول اجرای این قانون میباشند.
فعالان اقتصادی که واجد شرایط مراحل اول تا ششم ثبت نام و اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده بوده اند، حتی در صورت انطباق با شرایط مشمولیت مرحله هفتم ثبت نام این نظام مالیاتی جزو مؤدیان مشمول مراحل قبلی ثبت نام و اجرای قانون محسوب و مکلف به اجرای مقررات از تاریخ شمول فراخوان مربوط از جمله وصول مالیات و عوارض ارزش افزوده ازخریداران، ارائه اظهارنامه و واریز مالیات و عوارض بر ارزش افزوده به حسابهای تعیین شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور میباشند.
بعد از انتخاب این که شما شامل کدام یک از فراخوان ها هستید و چک کردن اطلاعات خود گزینه تایید نهایی را کلیک کرده و ثبت نام خود را نهایی می کنید. پس از تایید نهایی گواهی ارزش افزوده و برای شما صادر میشود که از این صفحات پرینت گرفته همه صفحات را مهر و امضا می کنید و با مدارک گفته شده به سازمان ارزش افزوده پست می کنید.
روش پرداخت مالیات بر ارزش افزوده:
پرداخت مالیات بر ارزش افزوده بر اساس خود اظهاری است.
مودیان میبایست در پایان هر سه ماه، فرم اظهارنامه خود را از طریق سامانه یکپارچه مالیات بر ارزش افزوده به آدرس www.evat.ir ثبت نمایند.
قبوض مربوط به پرداخت مالیات از طریق این وب سایت صادر و پرداخت مالیات به صورت الکترونیکی انجام میشود.
پس از پرداخت مالیات بصورت اتوماتیک اظهارنامه تایید نهایی می گردد.
چه زمانی مالیات ارزش افزوده را پرداخت کنیم؟
هر سال به ۴ دوره مالیاتی ۳ ماه تقسیم میشود یعنی در پایان هر فصل باید مالیات را بدهیم طبق ماده ۲۱ قانون مالیات بر ارزش افزوده، اظهارنامه هر دوره مالیاتی را حداکثر تا ۱۵ روز بعد از تمام شدن دوره باید تسلیم کرد. این مالیات به همه کالاها و خدمات به جز ۱۷ نوع کالا و خدمات که در قانون مالیات بر ارزش افزوده ذکر شده تعلق میگیرد.
نکته : این مالیات برای کالایی مانند سیگار به علت اینکه مصرف آن کاهش یابد قانون مالیات بر ارزش افزوده نرخ ۱۲ درصد را برای مالیات بر ارزش افزوده در نظر گرفته است. نرخ این نوع مالیات برای سوخت هواپیما ۲۰ درصد و سایر کالاها ۹ درصد میباشد.
در راستای طرح مالیات بر ارزش افزوده دولت 17 نوع کالا را معاف از مالیات اعلام کرده تا قیمت تمام شده ی این کالاها افزایش نداشته باشد و با قیمت مناسب تر به دست خریدار برسد با هم این 17 کالا را بررسی می کنیم:
کالاهای معاف از مالیات:
(ماده 12 عرضه کالاها وارائه خدمات زیر و همچنین واردات آنها حسب مورد از پرداخت مالیات معاف می باشد)
- محصولات کشاورزی فرآوری نشده
- دام وطیور زنده، آبزیان، زنبور عسل و نوغان
- انواع کود، سم، بذر ونهال
- آرد خبازی، نان، گوشت، قند، شکر، برنج، حبوبات وسویا، شیر، پنیر، روغن نباتی وشیر خشک مخصوص تغذیه کودکان
- کتاب، مطبوعات، دفاتر تحریر وانواع کاغذ چاپ، تحریر ومطبوعات
- کالاهای اهدایی به صورت بلا عوض به وزارتخانه ها، موسسات دولتی ونهادهای عمومی غیر دولتی با تأیید هیأت وزیران وحوزه های علمیه با تأیید حوزه گیرنده هدایا
- کالاهایی که همراه مسافر وبرای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبق مقررات صادرات و واردات، وارد کشور می شود. مازاد بر آن طبق مقررات این قانون مشمول مالیات خواهد بود
- اموال غیر منقول
- انواع دارو، لوازم مصرفی درمانی، خدمات درمانی (انسانی، حیوانی وگیاهی) وخدمات توانبخشی وحمایتی
- خدمات مشمول مالیات بر درآمد حقوق، موضوع قانون مالیاتهای مستقیم
- خـدمـات بـانـکی و اعتباری بانکها،موسسات و تعاونیهای اعتباری و صندوق های قرض الحسنه مجاز و خدمات معاملات و تسویه اوراق بهادار و کالا در بورسها و بازارهای خارج از بورس.
- خدمات حمل ونقل عمومی مسافری برون شهری و درون شهری، جاده ای، ریلی، هوایی ودریایی
- فرش دستباف
- انواع خدمات پژوهشی وآموزشی که طبق آئین نامه ای که با پیشنهاد مشترک وزارتخانه های علوم تحقیقات وفناوری، امور اقتصادی ودارایی، بهداشت، درمان وآموزش پزشکی، آموزش وپرورش وکار وامور اجتماعی ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون به تصویب هیأت وزیران می رسد
- خوراک دام وطیور
- رادار وتجهیزات کمک ناوبری هوانوردی ویژه فرودگاه ها بر اساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت راه وترابری و وزارت امور اقتصادی ودارایی تهیه وظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون به تصویب هیأت وزیران می رسد
- اقلام با مصارف صرفا دفاعی (نظامی وانتظامی) وامنیتی بر اساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت دفاع وپشتیبانی نیروهای مسلح و وزارت امور اقتصادی ودارایی تهیه وبه تصویب هیأت وزیران می رسد.
علت معافیت کالاهای ذکرشده حمایت از مصرف کننده است.
جریمه مالیات برای قانون ارزش افزوده:
در ماده 22 و 23 قانون مالیات بر ارزش افزوده جریمه عدم پرداخت آن آمده است:
طبق این ماده، کلیه مودیان حقیقی یا حقوقی مشمول ارزش افزوده، اگر تکالیف مقرر در این قانون را انجام نداده یا در انجام آن،تخلف کنند، علاوه بر این که مشمول پرداخت مالیات متعلق و جریمه تاخیر خواهند شد، جرایم زیر نیز به آن ها تعلق خواهد گرفت:
بند ۱ ماده ۲۲: اگر مودی، در مهلت مقرر، ثبت نام نکند، معادل هفتاد و پنج درصد مالیات متعلق تا تاریخ ثبت نام، جریمه خواهد شد
بند ۲ ماده ۲۲: اگر مودی طبق قانون مالیات بر ارزش افزوده، صورتحساب صادر نکند، یک برابر مالیات متعلق، جریمه خواهد شد
بند ۳ ماده ۲۲: اگر مودی طبق این قانون، از درج صحیح قیمت روی صورتحساب فروش کالا و خدمات امتناع کند، یک برابر ما به التفاوت مالیات متعلق، جریمه خواهد شد
بند ۴ ماده ۲۲: اگر مودی، اطلاعات صورت حساب را طبق نمونه اعلام شده، درج و تکمیل نکند، معادل بیست و پنج درصد مالیات متعلق، جریمه خواهد شد
بند ۵ ماده ۲۲: عدم تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده از تاریخ ثبت نام یا شناسایی مودی بر حسب مورد، معادل ۵۰ درصد مالیات متعلق، جریمه در پی دارد
بند ۶ ماده ۲۲: عدم ارائه دفاتر یا اسناد و مدارک مودی به اداره دارایی، حسب مورد، معادل بیست و پنج درصد مالیات متعلق، جریمه در پی خواهد داشت
ماده ۲۳ قانون مالیات بر ارزش افزوده
تاخیر در پرداخت مالیات های موضوع این قانون در موعد مقرر، موجب تعلق جریمه به میزان ۲ درصد در ماه، نسبت به مالیت پرداخت نشده و مدت تاخیر است.
پس از ثبت نام در مالیات بر ارزش افزوده گروه رسیدگی قانون مالیات به مودی مالیاتی تاریخ میدهد دعوتنامه از سوی ممیز مالیاتی به مودی ابلاغ می شود.
یا دعوت می کنند به سازمان امور مالیاتی یا خودشون می آیند. از تاریخ ابلاغ کمتر از ۷ روز و بیشتر از ۱۵ روز نباید بشود بنا به دلایل موجه تا ۵ روز هم قابل تمدید میباشد.
مودی با در دست داشتن مدارک مثبته که شامل:
- گواهی ثبت نام در نظام مالیات بر ارزش افزوده
- کلیه صورت حساب های مربوط به خرید و فروش کالا و خدمات
- دفاتر قانونی
- نسخ اظهارنامه های تایید شده
- رسیدهای بانکی پرداخت مالیات و عوارض
- برگه های اعلامیه بدهکاری و بستانکاری
- نوارهای صندوق
- اسناد گمرکی و حمل و نقل بیمه
- سایر مستندات معاملات و عملیات
پیش ممیز مالیاتی میرود.پس از بررسی مدارک ممیز مالیاتی به شما برگه استرداد مالیات بر ارزش افزوده میدهد. از تاریخ ابلاغ برگه استرداد 20 روز فرصت اعتراض دارید.
اعتراض در دو حالت ایجاد می شود: یکی اینکه نسبت به هزینه های دفاتر قانونی شما بیشتر مالیات در نظر گرفته شده یا نسبت به هزینه های شما کمتر مالیات در نظر گرفته شده در هر صورت با نوشتن لایحه می توانید اعتراض خود را بیان کنید.
در اخر با توجه به اهمیت مالیات بر ارزش افزوده در نظام اقتصادی برای صاحبان کسب و کار و مشاغل و دوره 3ماههی ارائه اظهارنامه و پرداخت مالیات بهتر است برای عدم جریمهی مالیاتی با ما تماس بگیرید و ارزش افزوده خود را به ما بسپارید.
جهت مشاوره با کارشناسان ثبت دانا تماس بگیرید.
چقد مطالب مفید و کارامد بود ممنونم
بسیار عالی واقعا چقد اگاهی من نسبت به این موضوع کم بود ممنونم اطلاعاتم بالارفت
خواهش میکنم
سپاس از ثبت دانا بابت اطلاعات خوبی که به اشتراک میزاره
ممنون از شما که مطالعه میکنید.
mrc az matalebe khobeton
خواهش میکنم.
ارزش افزوده مگه همون تشکیل برومده مالیاتی نیست!!!!!!!!!!!!!!!
سلام خیر کداقتصادی همون پرونده مالیاتی است